George Hendrik Breitner 1857-1923 IV

Niet te evenaren stadsgezichten

Column nr 344

De Van Gogh hype duurt nu al langer dan een halve eeuw. Of het nu om het Kroller Muller gaat of om het Van Gogh museum, iedere keer weer worden aspecten van zijn werk belicht en dat gebeurt op professionele wijze. Maar wat zou van Gogh denken als hij vandaag door die musea heen zou lopen. Vermoedelijk zal hij er niets van begrijpen van al die theorieën van stromingen en analyses. Bij zichzelf te rade gaand en met de kennis die hij van de geschiedenis der kunsten had verworven, zou hij hebben vastgesteld, wat er nog aan zijn gehele oeuvre ontbrak. Stadsgezichten ? Ja, daar heeft hij er niet veel van geschilderd.  Portretten, nee, die zijn er in overvloed. Stillevens bijvoorbeeld van bloemen. Hij zal vaststellen dat hij wel erg veel zonnebloemschilderijen heeft gemaakt en dat van andere bloemen als rozen of gladiolen er niet een tussen zit. Wel irissen. Verder ziet hij dat hij een enkele kerk heeft geschilderd, maar geen enkel kerkinterieur. Zo kan je natuurlijk eindeloos doorgaan en vaststellen dat elke schilder beperkt blijft in zijn oeuvre, omdat je nu eenmaal niet je gehele leven aan het schilderen bent en het bij Vincent van Gogh in feitelijk moest gebeuren in zijn Arles periode van 1888-1890. Hoe groot de invloed van Vincent van Gogh op Breitner is geweest, is even niet vast te stellen en er zal zeker een kunsthistoricus zijn, die dat wel eens heeft uitgeplozen, maar hier is er niets over te zeggen. Vast staat wel. dat zij van elkaars werk op de hoogte waren. Hier in deze column willen we even kijken naar een fraai stadsgezicht wat Breitner maakte van de Lauriergracht. in de Jordaan. Deze Lauriergracht werd wereldberoemd door de eerste zin van het bekende boek Multatuli : De Max Havelaar Ik ben makelaar in koffie en woon aan de Lauriergracht nr 37. De grachtengordel was welvarend en de grote bedrijven

Gerge Hendrik Breitner, Lauriergracht, 1895, 76x116 cm olieverf op doek, Stedelijk Musuem Amsterdam

vestigden zich daar zoals men zich nu in Amsterdam ZO vestigt, The place to be in the twentieth and one century
Ongetwijfeld heeft Breitner dit werk gemaakt omdat hij begin mei 1895 aan deze gracht was komen wonen op nr 8.   Bijzonder aan dit schilderij is de boeiende stoffage. De geschilderde panden roepen de sfeer in de Jordaan op, maar bomen, een paard met een kar erachter, een mevrouw met een rode blouse en spelende kinderen in de sneeuw, maken het echt op zijn Amsterdams. Hieronder ziet u een afbeelding van het werk, dat ook in het Stadsarchief aan de Vijzelstraat is te zien.
Geniet van de kunsten, fraaie muziek, boeiende architectuur, de tuinen in herfsttooi en typische decembersfeer in steden en dorpen. Kunstboeken lezingen, adviezen, rondleidingen, essays, etc j.j.jong@quicknet.nl 
drs jjj artes admirans