Thursday 29 January 2015

Vincent van Gogh en zijn dagboeken ( 1853-1890)

De Nederlandse schilder uit Zundert blijft boeien

Column nr 349 dd 29 januari 2015
Vincent van Gogh, pose van een spitter september 1881 uit dagboek  Etten september 1881 uit brief aan zijn broer Theo ( 172,n)


Niet alleen zijn talloze schilderijen, maar evenzeer zijn tekeningen en dagboeken hebben Vincent van Gogh wereldberoemd gemaakt. Zelf ook niet ingeschat dat een bachelorscriptie over hem ertoe heeft geleid dat deze kunstschilder niet meer los komt uit je denken en doen. Niet alleen door de musea veelvuldig te bezoeken en kennis te verdiepen, maar ook leidde het tot geven van lezingen en schrijven van publicaties over hem/ Voor de scriptie was heel wat literatuur doorgeworsteld en ontstond er een fraai essay dat een bepaald aspect van zijn werken benaderde. Het boek van de amerikanen Steven Naifeh en Gregory White Smith verschafte andere inzichten door het onderzoek dat zij deden naar zijn bordeelbezoek en zijn dood. Dat bordeelbezoek, zo beweerden zij, had te maken het het zoeken naar vrouwenfiguren die voor hem konden poseren. Dat zou kunnen, maar het staat schril op zijn vroegere leven als evangelist in de Borinage en de talloze religieuze werken die hij van 1888 schilderde. In het vandaag aangeschafte 32e boek uit mijn Van Gogh verzameling onder de titel De kunst van het woord, zijn mooiste brieven, geschreven door de grote Van Gogh kenners Leo Jansen, Hans Luiten en Nienke Bakker, is wellicht uit zijn Haagse periode in die brieven iets te ontdekken. Maar daar gaat het natuurlijk helemaal niet om. Evenmin gaat om zijn wel/niet psychische afwijkingen als je zijn werken beoordeelt. Dat was ook een door mij gestelde voorwaarde voor de Van Gogh scriptie om niet te verzanden in allerlei psychologische beschouwingen over zijn karakter en zijn levenswijze. Ad rem antwoordde mijn scriptiebegeleider dat hij dat ook helemaal niet verlangde van mij. Uit het bovengenoemde boek  De kunst van het woord,  komt deze afbeelding en de tekst van zijn brief wordt hierbij gevoegd
Natuurlijk moet ik de menschen die poseren betalen. Wel niet veel maar omdat het dagelijksch terug komt is dit eene uitgave meer tot zoolang ik er niet in slaag teekeningen te verkopen. Maar daar slechts zelden een figuur mij totaal mislukt zoo zullen de kosten van model er naar 't mij voor komt reeds betrekkelijk spoedig gansch en al kunnen uitgehaald worden. Want voor iemand die een figuur heeft leeren aanklampen en vasthouden tot 't op zijn op zijn pooten op 't papier staat is in den tegenwoordige tijd nog wel wat te verdienen ook Ik hoef U wel niet te zeggen dat ik U deze schetstjes alleen zend om U een gedacht te geven van de pose. Ik heb ze vandaag gekrabbeld in korten tijd en merk dat er heel wat op de proportie aan te merken valt, zeker meer dan op de eigenlijke teekeningen  althans Ik heb een goeden brief van Rappard  die druk aan het werk schijnt te zijn, hij stuurde mij zeer aardige schetsen van landschappen. Ik zou wel willen dat hij nog eens voor eenige dagen naar hier kwam.
Schetsen 172  C-D 
Deze twee andere schetsjes zijn poses van spitters.ik hoop en daar van nog vescheiden te maken
De schetsjes waren bedoeld voor zijn broer Theo, die hem voorzag van alles wat hij nodig had.
Tijdens onze studietijd zijn we in de kroften van het Van Gogh museum geweest, waar veel werk zoals tekeningen en verzamelde tijdschriften lagen opgeslagen in dozen. De dienstdoende curator had keurig witte handschoenen aan en de ruimte was als een vesting beveiligd.
Het oude Nederlands zoals in de brieven vermeld, is zo gelaten. 
In het moderne onderwijs op basisscholen en VWO is er nagenoeg geen ruimte meer voorzien voor geschiedenisonderwijs. Jammer, omdat mensen nu vaak reageren in de trant van : wat moet je met die oude troep en het besef dat je van de geschiedenis iets kan leren, vervaagt meer en meer. De film Michiel de Ruyter,( maandag gezien in Lelystad)  hoe beperkt ook in de mogelijkheden, laat veel zien van de Gouden Eeuw en ons kleine landje als opkomende natie. Zelfs zo dat onze vloot ervoor zorgde dat de Nederlandse staat daar zijn oorsprong vindt
Geniet, leef, verdiep je in onze geschiedenis, in de geschiedenis van de kunsten, het schept nieuwe perspectieven en levenswijsheid. Kunstboeken, lezingen, essays, rondleidingen
reageren via deze blog

Thursday 22 January 2015

Saskia van Bilderbeek, beeldhouwster

Beeldhouwster die zich goed heeft ontwikkeld in eigen stijl

Column nr 348 dd 22 januari 2015

Saskia van Bilderbeek, Bloem, beukenhout van beuk uit eigen tuin
Saskia van Bilderbeek, mijn gezin,  nest vogels, natuursteen


Tot en met zondag 29 maart a.s. is haar werk te bewonderen in de expositieruimte van de Martinuskerk te  't Veld, zaterdagavond na de viering en zondags van 11.00 tot 13.00 uur. Voor deze kerk doe ik al heel veel jaren de pr als het om exposities gaat. De organisatie nodigt mij dan uit om met de kunstenaars kennis te maken en een artikel over hem/haar te schrijven. In dit geval was het zelfs zo dat Saskia net met haar creaties arriveerde en alles nog naar binnen gebracht moest worden. Je bent dan getuige van het opstellen in een verantwoorde compositie. Al snel haal je de beste werken er tussen uit en denk je mee met de meest harmonische composities: "welk werk naast welk werk", afwisseling in hoogte verschil en afmetingen op elkaar afstemmen. Op een gegeven moment is er een compositie en kan je met de organisatie en de kunstenaar adviezen geven om alles meer verantwoord op elkaar af te stemmen. Iemand die op bewonderenswaardige wijze exposities kon arrangeren was de  directeur van het Rijksmuseum prof. drs Ronald de Leeuw, die had daar echt een fijne neus voor, gebaseerd op de grote kennis die hij zich door de jaren heen had verworven. De beeldhouwster ( 't Veld 1972) heeft zich bekwaamd in deze beeldhouw-discipline  middels cursussen bij Crejat in Alkmaar en is nu  in het tweede jaar van haar academische opleiding.  In 2011 maakte zij de creatie Bliep, een werk van 80 cm hoog , van gips. Het is boeiend door de mooie fraaie, vrouwelijke vormen, je kunt er een figuur in ontdekken, maar de fraaie gecreëerde doorgangen maken het moeilijk om het werk met een titel te definiëren. Even interessant is het hierboven afgebeelde werk  mijn gezin . Welke vogeltje heeft zij nu uitgebeeld? Lijsters, merels, spreeuwen, mussen, meesjes, roodborstjes? Je mag het zelf invullen. De vogeltjes zijn fraai gepolijst en het nest waarin ze liggen heeft ze ruw gemaakt. De creatie verwijst naar haar man en haar drie kinderen en geeft blijkt van de grote liefde voor haar werk en haar gezin. De houten bloem, helemaal boven, zou wel een zonnebloem kunnen zijn, die zich naar de zon heeft gericht. Kortom het zijn hier beschrijvingen van werken welke naar mijn mening, visie en smaak hier het vermelden waard zijn, maar als u de expositie bezoekt, valt u wellicht op een heel ander werk. Verder geeft ze workshops aan huis aan de Dorpsstraat te Winkel ( 0224540145)  saskia@bilderbeeld.nl

Geniet van haar werk, ga eens kijken, u zult er geen spijt van hebben. Wees creatief, lees, zing, doe gezellig spelletje en bovenal wees een prettig mens voor de mensen met wie je alle dagen hebt te maken. Kunstboeken, een oude encyclopedie ( 1914-1922) lezingen, essays, rondleidingen , reageren via deze blog
drs jjj artes admirans

Thursday 8 January 2015

Lucebert 1924-1994 L. J. Swaanswijk

Boeiende expositie in Museum Kranenburgh te Bergen NH
Column nr 347

Tijdens mijn middelbare schooltijd dateert een dichtbundeltje Apocrief  dat begint met ik, mij, ik, ik, mijn etc. De kunstenaar, kunstschilder, tekenaar Lucebert was ook dichter. Mijn tweede kennismaking met deze kunstenaar was in Bergen NH destijds bij de Rotterdamsche Bank NV aan de  Ruinelaan te Bergen NH, waar ik in de jaren 1963-1964 werkte als bankemployee en L. J. Swaanswijk ( Lucebert als pseudoniem) daar bankierde. Overigens ook Adriaan Roland Holst, die altijd een fraaie wandelstok bij zich had. Maar dat allemaal terzijde. Onder de titel Chaos en schoonheid is in dit museum een expositie te zien tot 12 april dit jaar over het werk en leven van Lucebert.  Complimenten voor het museum dat op voortreffelijke wijze zijn atelier heeft laten nabouwen op verantwoorde wijze. In dit kader is het interessant dat hij in deze voormalige villa zelf ook nog een tijd heeft gewerkt net als Ans Wortel. Lucebert is dus weer even thuisgekomen. Hij heeft daar gewerkt, gewoond met zijn vrouw en kinderen en de expositie laat boeiende zaken zien. Duidelijk wordt gemaakt dat Lucebert een man was die gedisciplineerd alle dagen in zijn atelier aan het werken was, : tekenen,, schilderen, boetseren en wellicht tijdens dat werken werden ideeën geschapen voor zijn gedichten. Zijn oeuvre valt te vergelijken met kunstschilders als Manet en Monet of Courbet, die een heel leven met de kunst bezig waren en oeuvres schiepen die in de duizenden ( 3 of 4) liepen. Dat haalt Lucebert zeker. Aan een wand hingen in Bergen een 130 tal tekeningen die beheerd worden door het Nederlands Cultuurbezit, maar in Europa met name en Spanje en Duitsland is veel werk van hem te vinden. Buitengewoon spijtig dat Alkmaar de kunst van de erven Swaanswijk niet binnen hun stadsmuren kon halen, terwijl het oude Stedelijk daarvoor uiterst geschikt was geweest. Maar het stadsbestuur van Alkmaar laat nog al eens het vogeltje over het touwtje wippen door vruchteloos politiek krakeel, waardoor de stad veel kansen misloopt. Drie opmerkelijke zaken vielen me op tijdens het bezoek aan het museum : het knap nagebouwde atelier dat hij had in het huis van Boendermaker, de voormalige mecenas van de Bergense School. De houten vloerdelen met al die resten verf erop suggereerden alsof hij zo uit zijn atelier was weggelopen. Verder een werk dat bestond uit negen luiken van twee meter, totaal dus achttien met lang onder de titel landschap met dieren, olieverf op paneel, 1980. Het was een opdracht van de Bijenkorf uit Eindhoven en nu hangt het in het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk. Op afstand werden dieren als  eend, kip. kuiken en een vis ontdekt in wat spastische vormen. Je hoeft bij Lucebert geen realistische kunst te zoeken. Het is geheel in de stijl van Cobra, zoals Karel Appel, Willem de Kooning en Asger Jorn schilderden. Het lijken wat vervormde beelden, maar na goed kijken zie je toch oervormen binnen het absurdistische afbeelden.. De kleuren zijn primair en buitengewoon levendig. Als je de expositieruimte binnenkomt, word je meteen geconfronteerd met een drieluik   Vrede eten met muziek . Centraal op het drieluik zie je een gitarist, een saxofonist en een drummer  een aan beide zijluiken tafels met etende mensen, studenten etc. Het werk dateert uit 1985, acryl op multiplex en het hangt in het Werkmancollege te Groningen. Verder was een schilderij te zien onder de titel 'De gevangene" uit 1964, dat in het bezit is van Mathijs Erdman, een kunstkenner /kunstconsulent. Een olieverf op doek, met boeiend coloriet. Tenslotte vindt U hieronder afbeeldingen van twee ateliers. Dat van Jozef Israëls uit 1902 en dat van Lucebert uit 1974. Raad de verschillen, U mag mij die bekend maken als antwoord op deze blog
Geniet, wees alert, want Charly Hebdo in Parijs bewijst dat er maffe idioten rondlopen die nog middeleeuwse denkbeelden propageren en de vrijheid van meningsuiting aan hun laars lappen.
Musiceer, wandel, wees creatief, mens sana in co
pore sano ( gezonde geest in een gezond lichaam)
Kunstboeken, lezingen, essays, rondleidingen adviezen etc .reageer via deze blog
drs jjj artes admirans.









Lucebert in zijn atelier : foto is van boven genomen, middenin ziet u Lucebert zitten: mei 1974, foto Pieter Boersma