Harrie Kuijten III

Harrie Kuijten III 
Zijn  naakten

Column nr 379 dd 24 augustus 2015

Harrie Kuijten, liggend naakt, 1924 , olieverf op doek 46 x 60 cm


Ongeacht of u nu wel/niet van mening was dat alle facetten van zijn werk, inclusief zijn naakten, de revue moesten passeren, wordt deze trilogie inzake Harrie Kuijten met dit werk afgesloten. Tijdens het onderwerp 'Collectie-onderzoek" , een onderdeel waar je veel technische zaken leert, durfde een van de collega's het aan om over het naakt schilderen,zijn verhandeling te maken, terwijl de colllegezaal vol zat met vrouwelijke studenten. Overigens allemaal volwassen vrouwen, die deze kunstvorm als natuurlijk ervoeren. Maar het onderwerp spitste zich toe hoe je technisch een kunstcatalogus  schrijft en dan is het wel gemakkelijk als je op voorhand niet hoeft te stoeien met een ietwat spraakmakend onderwerp. Door mijzelf werd gekozen voor een neutraal onderwerp als '; stadsgezichten. Hou me ten goede, last van preutsheid of scrupules ten opzichte van dit onderwerp zijn mij vreemd, ook al ben ik een zeer behoudend milieu opgevoed. Overigens waren de vrouwelijke studenten later in een college wel zeer verontwaardigd toen een college alleen maar ging over fallus-symbolen, welk onderwerp wel erg uitgekristalliseerd werd en ondanks dat niemand de collegezaal uitliep, waren er na afloop op de gang wel wat ergernissen van de kant van de dames te bespeuren. De erudiete docent bleef bij zijn presentatie uiterst droog en koel.
De naakten van Harrie Kuijten zijn beslist esthetisch  verantwoord en niet choquerend.  Als je het naakt van Gustave Courbet bekijkt en ook die van Lucian Freud, dan kan je Kuijten spreken van mooi naakt. Courbet was een op en top realist en laat dan ook de vrouwelijke vagina zien, evenals Freud, die dat nog op een heftiger manier doet. 
Door de eeuwen heen is het naakt door kunstschilders vastgelegd. Zeker in de Renaissance met de werken van Rubens, die nagenoeg altijd mollige vrouwen schildert. Ook in de Sixtijnse kapel in het Vaticaan op het schilderij van Michelangelo de schepping van Adam, zijn voornamelijk veel mannelijke naakten te zien. Het is het realisme dat deze schilders drijft op de mens in zijn meest natuurlijke habitus weer te geven, terwijl de mens in het dagelijkse leven zich bedenkt met tal van lagen kleding om zich te beschermen tegen weersinvloeden. De kunstenaar wil dat even allemaal weg hebben om tot het wezen van de mens door te dringen. Is het  U in de Italiaanse musea opgevallen, dat de penis van beelden er altijd glanzend uitziet omdat de dames er even allemaal willen aan zitten.?? Kortom  als kunstschilder zal je over flink wat anatomische kennis dienen te beschikken om deze techniek vakkundig te beheersen. Harrie Kuijten is daar met vele anderen in geslaagd en heeft ons deze kunstvorm ook nagelaten. En de dames en heren die moeten poseren tegen een ( geringe) vergoeding? Het is ook boeiend om naakt op de cover van Playboy te komen.  Dat vinden betrokkenen een grote eer en dat is natuurlijk ook zo, omdat je daarmee uitdrukt dat je tevreden bent met je lichaam en dat aan anderen wilt laten zien. Een goede zaak immers. 
Met deze beschouwing wordt de trilogie van Harrie Kuiten afgesloten. Geniet ervan en ga zelf op zoek naar meer van zijn schilderijen. Tenslotte blijf actief in kunst en creativiteit. Wandel, fiets en blijf in beweging en wees een prettig mens voor mensen in je omgeving. Kunstboeken, lezingen, essays, adviezen., bemiddeling, taxaties etc. j.j.jong@quicknet.nl
Mocht u toevalligerwijs a.s. weekend in Brugge zijn. U kunt ons daar treffen met kunst van echtgenote in het Belfort op de markt in het centrum. Voor de 28e keer ontmoeten wij daar veel mensen uit tal van landen, Na het werk 11.00- 17.00 gaan we nog even in de stad genieten van architectuur en de Vlaamse sfeer van deze stad, die per jaar zeven miljoen bezoekers ontvangt, waaronder enorm veel mensen uit Engeland. In het Belfort, waar vaak beneden ook nog een kunstexpositie is, kunt u van creatieve mensen genieten, die de fraaiste zaken hebben gemaakt. Wellicht tot ziens
drs jjj artes amisnra. 

Harrie Kuijten II 1883-1952

Harrie Kuijten kreeg pas laat bekendheid en waardering

Column nr 378

Meteen maar een fraaie afbeelding

Harrie Kuijten, Blauwburgwal, Amsterdam, 1925,olieverf opdoek, 60 x 74 cm, particulier collectie. 

Natuurlijk is niet na te gaan hoe u als volger van deze rubriek dit echt Amsterdams vindt. Als U Amsterdam een beetje kent en er veel geweest bent, vindt U veel herkenbaars in dit stadsgezicht: een gracht, een brug, mensen op straat en als u het vergrootglas erbij haalt, ziet u in de buurt van de brug een bakkers/slagersknecht met transportfiets met voorop de boodschappen mand. Typische Amsterdamse gevels en wat de grachten van Amsterdam ook zo bijzonder maakt, zijn de vele bomen aan de grachten. In de zeventiende eeuw wilde men behaaglijk wonen in al die prachtige grachtenhuizen en de rijken hadden soms ook een koetshuis aan de Prinsengracht, terwijl hun pand aan de Herengracht stond. Men wist toentertijd ook al een prettig leefklimaat te scheppen als men daartoe de middelen had, Nog boeiender is het schilderij hieronder dat de Herengracht weergeeft in de zomer. Prachtige slagschaduw en de zon die zich door het gebladerte heeft gewrongen, de dame links met haar fraaie witte jurk. 

Harrie Kuijten, Herengracht in de zomer, 1924, olieverf op doek  69 x 59 cm, Gemeentemuseum de Wieger, Deurne

Ook zie je rechts het huispersoneel, de dames in witte kleding, die haar werkzaamheden buiten verrichtten.

Naast zijn reizen naar Noorwegen waar we het vorige keer over hadden,, verbleef Harrie Kuijten van 1920-1926 in Parijs en ontmoette daar  in het atelier van Henri le Fauconnier, Carel Willink, Wim  Schumacher en  Gerrit van Yperen. In 1927 terug in Bergen maakte hij kennis met Arnout Colnot, die weer leerling was van Henri le Fauconnier en contacten had met mecenas Boendermaker en dan bent u weer op het oude spoor van de columns 354, 355, 356, 357, welke allemaal aspecten van de Bergense School behandelden. In 1936 verhuist Harrie dan naar Groet en is daar bijzonder actief, maar kent nog weinig bekendheid. In 1952 overlijdt hij en wordt begraven in Bergen op de Algemene Begraafplaats. Daarna ontdekte men pas het schildersgenie van Harrie Kuijten. In 1952 een expositie van 40 tekeningen in het KCB te Bergen van stadsgezichten van Amsterdam en Parijs. In datzelfde jaar expositie in het Stedelijk te Amsterdam en in 1955 in het Stedelijk te Alkmaar, 1959 andermaal in het KCB te Bergen, 1983/1984 Bergen en in 1998 in de Oude Ursulakerk te Warmenhuizen. 

Zijn lidmaatschappen aan kunstenaarskringen

In 1912 sloot hij zich aan bij de Onafhankelijken, in 1917 bij de Branding te Rotterdam. 1926 Henri le Fauconnier en in 1930 Bergense School

Karakterisering van zijn werk. 

In de catalogus op naam van Willem Baars, Hein  Dik en Rob van Vuure vind je boeiende beschrijvingen van zijn werk als eerlijk, direct, eenvoudig, onbevangen, kostelijk kleurengamma, en persoonlijke visie. In 1958 vindt de liquidatie plaats van de Boendermaker collectie, waarin ook enkele werken van Harrie Kuijten zaten. Voor enkele tientjes gingen die werken weg. Als je destijds bij die veiling bent geweest en een Kuijten heb gekocht, ben je een gelukkig mens met rijk bezit.

Twee van de drie schrijvers zijn  me bekend. Bij Willem Baars in Amsterdam hadden we met VU studenten een werkcollege moderne kunst en Rob van Vuure, publicist, schrijft nog altijd columns voor het NHD, werkte onder meer bij de Libelle etc etc. 

Dit is de tweede column met Harrie Kuijten als onderwerp, je kunt er nog wel een aan vastknopen die bijvoorbeeld zijn vrouwelijke naakten behandelt., Dat is ook boeiend, maar wellicht te eenzijdig om een hele aflevering daaraan te besteden, maar als u het op prijs stelt, laat het me dan even weten via antwoord op Twitter of op j.j.jong@quicknet.nl.  Natuurlijk een interessant onderwerp, maar niet elke lezer zal daar hetzelfde over denken.

Geniet van de mooie zomer van Sail Amsterdam en afgelopen weekend was het Nazomeren in onze  tuin en tal van andere locaties. We kregen maar liefst 230 mensen in onze tuin met hoge Totempalen van beeldend kunstenaar, zoon Ferry en de andere zoon had onder thema op nr 48, mijn geboortehuis 48 jeugdherinneringen in beeldend materiaal vorm gegeven in portretten in zijn 48e levensjaar.Dat was genieten en  kleinzoon Ties ( 10), is een prima  poffertjesbakker. Kunstboeken, lezingen, adviezen, taxaties, essays etc. j.j.jong@quicknet.nl; Veel van deze kennis vergaard onder meer bij Willem Baars en ook van de zomergast, de tuinarchitect-historicus C. D. Geuze

drs jjj, artes admirans

Harrie Kuijten 1883-1952

De schilder van de Noordhollandse strandgezichten

Column nr 377 dd 13 augustus 2015

Eerlijk gezegd was er deze week rekening mee gehouden dat geen nieuwe column zou verschijnen, maar de werkzaamheden rond huis en tuin verliepen voorspoedig, zodat wij het publiek in onze tuin tijdens het open tuinfeest bij gelegenheid van Nazomeren in  Niedorp kunnen ontvangen. Ja, kunst kunt u zeker in deze tuin beleven. Allemaal familie. De ene zoon manifesteert zich met totempalen, de andere is meer grafisch en leeft zich uit via een groot linnen doek, dat aan een blinde muur komt te hangen en echtgenote laat haar prachtige beelden zich en een fraaie gehaakte kraag. Kortom dit weekend kunst aan huis.
Maar dat is de intro. Het atelier van Harrie Kuijten kunt u nog steeds in Groet bewonderen, waar zijn dochter Cecile nog altijd waakt over de kunstschatten van haar vader. Jaren geleden was er een overzichtstentoonstelling in de Oude Ursula kerk te  Warmenhuizen, waar een groot imposant zelfportret hing en veel van zijn andere werken als stadsgezichten, portretten etc. Hij heeft altijd van zijn kunst kunnen leven, al was het dan geen vetpot. Geboren in 1883 in Utrecht als zoon van een kruidenier, werd hij later nadat zijn beide ouders overleden waren in een katholiek weeshuis opgenomen. Zijn artistieke carrière startte in Antwerpen, waar hij les kreeg  van professor J. de Vriendt en in 1906 werd hij toegelaten tot het Nationaal Hoger Instituut  en Koninklijke Academie voor Schone Kunsten..Na zijn studietijd verbleef hij gedurende enige jaren in Amsterdam en in Zweden en Noorwegen samen met de schilder Djurre Duursma. 
Vandaag is het vanwege tijdsgebrek een korte intro, maar de volgende aflevering nr 378 zal meer op zijn leven en werk worden gefocust. Al een meevaller dat ik even een uurtje kon vinden om deze week met u van gedachten te wisselen.
Geniet van de mooie zomer, van het Nazomeren in Niedorp. www.nazomereninniedorp.nl, maar ook van strand, zon en al het moois, wat het leven biedt en wees een prettig mens voor allen met wie je te maken hebt. 

Kunstboeken, lezingen, rondleiding, essays, taxaties, adviezen j.j.jong@quicknet.nl
drs jjj. artes admirans

Harrie Kuijten, Strand met koetsjes, 1917, olieverf op doek, particuliere collectie


.

  

Vermeend schilderij van Harrie Kuijten

Onlangs werd ik benaderd door iemand, die namens de erven contact met mij opnam, omdat dit schilderij in de nalatenschap van de ouders was aangetroffen. Het had volgens zijn zeggen gehangen in de vakantiewoning van zijn ouders op het eiland  Sylt (Duitsland). Na consultatie en onderzoek moest ik betrokkene  mededelen dat dit schilderij niet door Harrie Kuijten was gemaakt en dan ging het niet alleen om diverse afwijkingen in de signatuur, maar veel meer om opzet van het werk, penseelstreek, kleurgebruik en onderwerp. Betrokkene had een nadere mening en voerde aan dat het bij Sotheby of Christies was gekocht. Dat kan best mogelijk zijn, maar die veilinghuizen geven je geen enkele garantie van echtheid, al willen ze natuurlijk wel op voorhand kwaliteit verkopen en in pinciepe de kopers niet om de tuin leiden. Maar u kent allemaal de verhalen van Han van Meegeren en van de heer Jansen, de meestervervalser.  Het is natuurlijk vervelend als je in het ootje bent genomen, maar het aantal vervalsingen is nog altijd  groot. Geniet dus van 100% top en echte kunt, van de prachtige herfsttinten, van mooie expositie en luister naar mooie muziek. Kunstboeken etc. zie boven 

drs jjj artes admirns

Kunst begrijpen is onder meer goed kijken

De Belgische magische Rene Magritte 1898-1967

Column nr 376

De beschouwing over de kerksluitingen is door velen van U gelezen en geretweet. Het is een heikel onderwerp en wellicht heeft de column bijgedragen tot heroverwegingen door de verantwoordelijke beleidsmakers en beleidsuitvoerders. Bij mijn eerste kennismaking met professor Carel Blotkamp vertelde ik hem dat ik buitengewoon geïnteresseerd was in de grote Kunst en hij schatte in dat ik een paar maanden genoeg had aan die kennis en dat daarna alles nieuw voor me zou zijn. Dat klopte vrij aardig. In het eerste jaar van de academische vorming, leer je al snel anders te kijken, anders te lezen en anders te schrijven. De docenten zijn daar bijzonder handig in en zetten je snel op het verkeerde been. Je leert de kunstwerken te analyseren. Dat ia al heel anders dan wat de gemiddelde museumbezoeker doet, die wil consumeren en veel aestetica genieten en dat moet niet te moeilijk zijn. Als je dan de werken van Rene Magritte voor het eerst ziet, dan krab je wel even achter je oren. Je ziet een schilderij van een realistische appel of een pijp van een roker en dan heeft hij die werken als titel meegegeven  Ceci n"est pas une pomme , Ceci n'est pas une pipe. Je krijgt dan als opdracht om die schilderijen te becommentariëren. Je zoekt en zoekt en ontdekt dat Magritte naast schilder ook filosoof is en dergelijke benamingen bedenkt samen met vrienden in een kroeg onder het genot van een borrel. In theorie klopt dat natuurlijk, want de geschilderde appel is feitelijk wat verf op doek en hoe realistisch en hoe het werk je naar een appel doet verlangen, het is in wezen verf en doek. Hier volgen enige citaten uit een boek over Magritte geschreven door Jacques Meuris:
Doordat Magritte zich in zijn schilderijen richtte op de waarheid achter de objecten en de dingen, deed hij alsof hun realistische afbeelding  en hun associaties in ons de belangrijke vragen zouden oproepen en daarmee een gevoel van mysterie met zich mee voeren" 
In 1927 schreef hij een persoonlijke toelichting op zijn werk "  Toen hij uit een diepe slaap ontwaakte kwam er een grote hoeveelheid gedachten bij hem op. Velen waren uit dromen die hij had gehad Het kwam voor dat hij zich veel van de personen die hij in zijn slaap had gezien,'s ochtends kon herinneren. Maar wanneer hij weer aan de dingen dacht, ontdekte hij dat ze niet uit zijn dromen kwamen . Deze personen en situaties had hij de avond ervoor bij de uitgang van de bioscoop gezien. De mysteriën waarmee de nachtelijke dromen lijken te zijn doortrokken, zijn geen werkelijke mysteriën meer  zodra men hun oorsprongen in de realiteit kan ontdekken. De kunstenaar kan intussen  gebruik maken  van de dubbelzinnigheid  die deze vermenging  van een aan de werkelijkheid  ontsproten droom en een aan  de droom ontleende werkelijkheid met zich meebrengt""
Poeh : deze teksten zult u een paar keer moeten lezen om Magritte een beetje te kunnen begrijpen, maar persoonlijk ging de schilder me wel enorm intrigeren en wilde steeds meer van hem weten
In 1958 verklaarde hij : Een schilderij moet overrompelend zijn.'  Persoonlijk vind ik dan ook, dat hij daar wel aardig in geslaagd is. Voor ons was het reden om enkele jaren terug langer in Belgie te blijven terwijl wij normaal op Zondag weer afreizen van Brugge, De pech was dat de laatste grote overzichtsexpositie van zijn werk in het Casino van Knokke  niet maandag, maar dinsdag pas open was. Die maandag werd besteed om kunst in Lissewege en Damme te bekijken en dat was ook een feest. In  de overzichtsexpositie kwam je binnen in de grote zaal van het Casino, waar op de wand een onwijze grote stoel was geschilderd met een klein mannetje erop.Geschilderd door Magritte met behulp van een aantal reclamemensen, want op dat vlak van reclame ontwerpen was hij ook actief en dat zou je nu van zo.n mystieke schilder helemaal niet verwachten. We hebben volop genoten van al zijn werken en kreeg een goed beeld van deze grote Belgische schilder.

Rene Magritte, De legende der eeuwen, gouache, 25 x20 cm, Part. bezit

Geniet ook van moeilijke kunst, dat schept voldoening als je er een beetje meer van begrijpt. Mensen die van kunst houden zijn prettige mensen ook voor hun omgeving van familie en vrienden
Kunstboeken, lezingen, rondleidingen, taxaties, adviezen en u kunt ons zaterdag treffen op de grote boekenmarkt in Bredevoort. tot ziens wellicht
drs jjj artes admirans.