Column nr 342 dd 12 november 2014
Woorden als teamverband, teamspirit, teamspeler, het gezamenlijk collectief- allemaal termen die je om de haverklap tegenkomt wanneer je deel uitmaakt van teamsport - zal je in kringen van de beeldende kunstenaars weinig tegenkomen. Zelfs bij de toch uiterst individuele sporten als wielrennen en marathonschaatsen, opereer je in teamverband en zal je zelfs een koppositie moeten opgeven als de kopman in staat blijkt de wedstrijd naar zich toe te trekken. Hoe zat dat nu bij de kunstschilders? Er bestaan en bestonden inderdaad kunstenaarscollectieven, Men noemt het vaak liever kunstenaarskolonies. U kent ze immers wel. Barbizon in Frankrijk, St Martens -Latem in België en in ons land zijn Oosterbeek, Laren en Bergen Nh de meest bekende. Hierbij valt op te merken dat al deze centra ontstonden naar aanleiding van het 'en plein air' schilderen. Het was een reactie op de atelierkunst, omdat met het op de markt verschijnen van de tuben verf, het de kunstschilders mogelijk maakte de wijde wereld in te trekken met hun schildersezels om nauwgezet het landschap en de natuur vast te leggen. Maar waar moet je de Amsterdamse stadsschilder Breitner nu plaatsen? Hij ging niet met een schildersezel op de Dam of Rokin of Singel zitten. Nee, Breitner ging op stap met zijn camera, een nieuwe techniek waarmee je beelden feilloos kon vastleggen en je niet de vrijheid gaf om te manipuleren met het beeld, wat veel kunstschilders dikwijls deden. De andere kant van de medaille is dan, dat het schilderij een historisch verantwoord beeld aan de toeschouwer verschaft, al kan de schilder altijd nog wel een persoonlijke touch aan het werk geven. Bij de keuze van een schilderij van Breitner viel de keuze op een schilderij dat hij maakte van de sloop van een groot winkelpand in 1902 voor de Grand Bazar de la Bourse. Een groot warenhuis van A. Sinkel ( spreekwoord : de winkel van sinkel) dat uit de tijd was, moest plaats maken voor een nieuwere winkelformule van de Grand Bazar. Tegenwoordig vind je op deze locatie de Hema. De keuze op dit schilderij zal alles te maken hebben met het feit, dat uw schrijver een kwart eeuw zijn brood verdiende bij een groot Haarlems bouwbedrijf, dat de aanlegsteigers voor het pont achter het CS station aanlegde, bouwer was van Seaport Marina te IJmuiden en van de Rijksweg-2 van Purmerend naar Hoorn, alsook stukken van de Afsluitdijk. Verder kerken in Den Helder, Haarlem, een dorpshuis in Spaarndam en tal van andere nutsvoorzieningen. We dwalen af.
Terug naar de Nieuwendijk. Door de sloop van het winkelpand van Sinkel ontstond een grote bouwput die zich naar achteren verbreedde tot aan de Nieuwstraat en de Sint Nicolaasstraat , twee zijstraten van de Nieuwendijk. Langs de randen van de put kwamen de muurvlakken en de verborgen achterhuizen aan het licht in dit gedeelte van het middeleeuwse hart van Amsterdam. Het beweeglijke graaf- en heiwerk dat de geschiedenis zichtbaar maakte en tegelijkertijd uitwiste, omgeven door de samengedrongen oude huizen, moet op Breitner een grote aantrekkingskracht uitgeoefend hebben. Ook heel veel andere bouwputten bezocht Breitner en schetste daar ter plekke en maakte verder opnamen om zo natuurgetrouw de locatie vast te kunnen leggen. Mij is niet bekend of ter plekke de archeologische dienst van Amsterdam daar onderzoek heeft gedaan naar bodemvondsten als oude kelders etc.
Het Haarlems bouwbedrijf hierboven genoemd, dat vlakbij de Friese brug in Alkmaar een nieuwe woningen ging bouwen, moest enkele maanden hun ketenpark afstaan aan de Archeologische dienst van de stad Alkmaar, die onder leiding van de heer Bitter daar ter plekke een oude rioolpunt ontdekte met tal van archeologische vondsten. Duidelijk is, dat Breitner als geboren Rotterdammer, zich gaandeweg thuis ging voelen in de hoofdstad en van die Amstelstad is gaan houden. Geniet, leef, wees creatief op gebied van zang, sport, kunst etc. en blijf een optimistisch medemens voor je omgeving. Dat inspireert jezelf en je omgeving. Kunstboeken, lezingen, rondleidingen, taxaties, exposities, j.j.jong@quicknet. nl
drs jjj artes admirans
No comments:
Post a Comment