Wednesday 23 May 2018

De Joodse cultuur

Joodse kunst en cultuur

column nr 507 dd 23 mei 2018

De spanningsvelden tussen het Joodse, christelijke en islamgeloof  hebben altijd wel bestaan, al is van de zijde van de katholieke traditie wel veel veranderd en ontdaan van de middeleeuwse ketterij. Professor de Rijk van Grootseminarie Warmond die in dit dorp een tijdje als kapelaan dienst deed, heeft veel baanbrekend werk gedaan en een totaal nieuwe visie op het jodendom ontwikkeld vanuit de christelijke traditie.
Toevalligerwijs kwam mijn eindscriptie ook in aanraking met Joodse cultuur omdat De Joodse kunst bij Jozef Israëls, als onderwerp werd gekozen. Bij het beging van de eerste sessies was het uitgangspunt mijnerzijds de landschappen van de Haagse School. Beide, professor dr. Carel Blotkamp en ik kwamen uit op een geheel ander onderwerp. Kunsthistoricus Edward van Voolen heeft mede bijgedragen aan deze intensieve studie die een blik wierp op de Joodse kunst in alle facetten.
Dr. Edward van Voolen schreef later een boek onder de titel Joodse kunst en cultuur.. In dat boek schrijft hij op pagina 83 een interessante passage"
Voor 1800 hadden de joodse gemeenschappen autonomie: ze konden levens volgens eigen wetten en voorschriften. De christelijke samenleving legden joden beperkingen op in het uitoefenen van beroepen en dwongen hen soms zich te vestigen in getto's. Maar de Joden hebben nooit helemaal gescheiden geleefd van hun omgeving zelfs ten tijde van het getto was er een uitwisseling. Gelijke burgerrechten =eerst aan de joden in de VS( 1789), Frankrijk ( 1791) en Nederland ( 1796)  was geen garantie voor gelijke kansen in de samenleving  zoals de joden snel ontdekten. De emancipatie van de joodse minderheid  bleek een traag proces, waarin de joden probeerden te integreren in de samenleving als geheel. | ....| Waar mogelijk werden synagogen gebouwd  als markeringspunt in het stadsbeeld  met van buiten herkenbare joodse symbolen  als teken van een nieuw zelfbewustzijn. }....}
Anderen verkenden sporen van eerdere joodse materiële cultuur en droegen zo bij aan een renaissance van de joodse kunst  of aan de vernieuwingen van de kunst in het algemeen. Ondanks tegenslagen overheerste het optimisme in Europa, in Amerika en in Israël waar de eerste pioniers zich hadden gevestigd.  Einde citaat.

Door de eeuwen heen zijn de joden altijd een bijzondere bevolkingsgroep geweest en in veel landen konden ze zich goed integreren zoals in ons land in Amsterdam en in Antwerpen bij onze zuiderburen. De nuances binnen het joodse geloof, zijn net zoals in het christelijke, groot en een orthodoxe jood verschilt veel van een liberale jood. Opvallend in deze dat veel burgervaders in Amsterdam van joodse origine zijn en voortreffelijke burgemeester waren zoals de onlangs overleden Eberhard van der Laan. Ons land kent inderdaad een hele oude joodse traditie. Goede integratie en nuttig voor onze samenleving.
Buiten Chagall en Jozef Israëls, die u als Joodse kunstschilders kent, worden hieronder twee portretten getoond van andere bekende Joodse schilders. 




Van beide  kunstschilders was mij niet bekend dat zij van joodse origine waren, maar het is duidelijk dat in dit opzicht veel kunstenaars en schrijvers belangrijke bijdragen hebben geleverd aan de Europese cultuur en dat mag ook wel eens gezegd worden. Kunstboeken, lezingen ( lezing gegeven over Jozef Israëls ) adviezen, taxaties, rondleidingen, essays, gaarne contact via deze blog
drs jjj artes admirans



  



No comments:

Post a Comment