Wednesday 5 August 2015

Kunst begrijpen is onder meer goed kijken

De Belgische magische Rene Magritte 1898-1967

Column nr 376

De beschouwing over de kerksluitingen is door velen van U gelezen en geretweet. Het is een heikel onderwerp en wellicht heeft de column bijgedragen tot heroverwegingen door de verantwoordelijke beleidsmakers en beleidsuitvoerders. Bij mijn eerste kennismaking met professor Carel Blotkamp vertelde ik hem dat ik buitengewoon geïnteresseerd was in de grote Kunst en hij schatte in dat ik een paar maanden genoeg had aan die kennis en dat daarna alles nieuw voor me zou zijn. Dat klopte vrij aardig. In het eerste jaar van de academische vorming, leer je al snel anders te kijken, anders te lezen en anders te schrijven. De docenten zijn daar bijzonder handig in en zetten je snel op het verkeerde been. Je leert de kunstwerken te analyseren. Dat ia al heel anders dan wat de gemiddelde museumbezoeker doet, die wil consumeren en veel aestetica genieten en dat moet niet te moeilijk zijn. Als je dan de werken van Rene Magritte voor het eerst ziet, dan krab je wel even achter je oren. Je ziet een schilderij van een realistische appel of een pijp van een roker en dan heeft hij die werken als titel meegegeven  Ceci n"est pas une pomme , Ceci n'est pas une pipe. Je krijgt dan als opdracht om die schilderijen te becommentariëren. Je zoekt en zoekt en ontdekt dat Magritte naast schilder ook filosoof is en dergelijke benamingen bedenkt samen met vrienden in een kroeg onder het genot van een borrel. In theorie klopt dat natuurlijk, want de geschilderde appel is feitelijk wat verf op doek en hoe realistisch en hoe het werk je naar een appel doet verlangen, het is in wezen verf en doek. Hier volgen enige citaten uit een boek over Magritte geschreven door Jacques Meuris:
Doordat Magritte zich in zijn schilderijen richtte op de waarheid achter de objecten en de dingen, deed hij alsof hun realistische afbeelding  en hun associaties in ons de belangrijke vragen zouden oproepen en daarmee een gevoel van mysterie met zich mee voeren" 
In 1927 schreef hij een persoonlijke toelichting op zijn werk "  Toen hij uit een diepe slaap ontwaakte kwam er een grote hoeveelheid gedachten bij hem op. Velen waren uit dromen die hij had gehad Het kwam voor dat hij zich veel van de personen die hij in zijn slaap had gezien,'s ochtends kon herinneren. Maar wanneer hij weer aan de dingen dacht, ontdekte hij dat ze niet uit zijn dromen kwamen . Deze personen en situaties had hij de avond ervoor bij de uitgang van de bioscoop gezien. De mysteriën waarmee de nachtelijke dromen lijken te zijn doortrokken, zijn geen werkelijke mysteriën meer  zodra men hun oorsprongen in de realiteit kan ontdekken. De kunstenaar kan intussen  gebruik maken  van de dubbelzinnigheid  die deze vermenging  van een aan de werkelijkheid  ontsproten droom en een aan  de droom ontleende werkelijkheid met zich meebrengt""
Poeh : deze teksten zult u een paar keer moeten lezen om Magritte een beetje te kunnen begrijpen, maar persoonlijk ging de schilder me wel enorm intrigeren en wilde steeds meer van hem weten
In 1958 verklaarde hij : Een schilderij moet overrompelend zijn.'  Persoonlijk vind ik dan ook, dat hij daar wel aardig in geslaagd is. Voor ons was het reden om enkele jaren terug langer in Belgie te blijven terwijl wij normaal op Zondag weer afreizen van Brugge, De pech was dat de laatste grote overzichtsexpositie van zijn werk in het Casino van Knokke  niet maandag, maar dinsdag pas open was. Die maandag werd besteed om kunst in Lissewege en Damme te bekijken en dat was ook een feest. In  de overzichtsexpositie kwam je binnen in de grote zaal van het Casino, waar op de wand een onwijze grote stoel was geschilderd met een klein mannetje erop.Geschilderd door Magritte met behulp van een aantal reclamemensen, want op dat vlak van reclame ontwerpen was hij ook actief en dat zou je nu van zo.n mystieke schilder helemaal niet verwachten. We hebben volop genoten van al zijn werken en kreeg een goed beeld van deze grote Belgische schilder.
Rene Magritte, De legende der eeuwen, gouache, 25 x20 cm, Part. bezit

Geniet ook van moeilijke kunst, dat schept voldoening als je er een beetje meer van begrijpt. Mensen die van kunst houden zijn prettige mensen ook voor hun omgeving van familie en vrienden
Kunstboeken, lezingen, rondleidingen, taxaties, adviezen en u kunt ons zaterdag treffen op de grote boekenmarkt in Bredevoort. tot ziens wellicht
drs jjj artes admirans.

No comments:

Post a Comment