Interessant hoofdstuk inzake Moderne Kunst
Column nr 495 dd 23 februari 2018
Deze week niet zoveel beslommeringen dat het schrijven van de wekelijkse column in gedrang is gekomen. Het boek van ter Kuile stond nu op zijn goede plek omdat er genoeg over was geschreven. Bij het doorbladeren was het opgevallen dat er fraaie afbeeldingen van Moderne Kunst in stonden en dat werd de reden om naar dat hoofdstuk nog eens goed te kijken. Het is inderdaad een feit, dat Moderne Kunst het moeilijkst is om te duiden en te doorgronden. In de vernieuwingsdrang die in elke grote kunstenaar/schilder zit, kan je enig houvast vinden om beweegredenen en effecten van de Moderne kunstenaars te begrijpen. Eerlijk gezegd: deze kunst deed mij struikelen en veroorzaakte een hertentamen omdat in mijn tentamentekst iets badinerend stond, dat de docent niet tolereerde. Het ging om een werk van de Italiaanse Piero Manzoni, die naar mijn bescheiden mening wel erg ver ging in zijn kunstopvatting. Evenzeer is het moeilijk om de werken van Anton Heijboer te vatten als het gaat om wat eenvoudige lijnen, terwijl zijn lange signatuur onderaan het schilderij nog het meest boeiende is. Maar docent Willem Baars, handelaar in moderne kunst, wees ons studenten erop, dat je niet alleen moet uitgaan van de aestetica maar eerder dient te kijken naar techniek en vernieuwing. Als u hieronder enkele afbeeldingen ziet van Karel Appel, kan de nu volgende anekdote of echte overlevering u misschien helpen de werken anders te zien. Het verhaal gaat dat Appel 's avonds laat nog begon om een schilderij te maken van de grote brand in Parijs. Hij was buitengewoon intensief bezig en met veel energie smeet hij nagenoeg de kleuren op zijn doek. Hij was zeker niet zuinig met zijn verfgebruik. Hij werkte de gehele nacht door tot de ochtend en pauzeerde en bekeek zijn werk. Was het nu af? Nee, dacht hij, maar iedere poging om het schilderij een andere uitwerking of wending te geven faalde en zijn kwast bleef stilliggen. Om 11.00 uur in de ochtend had hij het letterlijk bekeken in dier voege dat hij werk niet met aanvullingen nog had veranderd, maar de afwerking lag hier in het heel lang kijken naar het werk met de conclusie dat het af was. De laatste fase was gewoon een aantal uren kijken zonder nog iets te veranderen. Het werk "af" kijken. Karel Appel deed dat met dit schilderij
Column nr 495 dd 23 februari 2018
Deze week niet zoveel beslommeringen dat het schrijven van de wekelijkse column in gedrang is gekomen. Het boek van ter Kuile stond nu op zijn goede plek omdat er genoeg over was geschreven. Bij het doorbladeren was het opgevallen dat er fraaie afbeeldingen van Moderne Kunst in stonden en dat werd de reden om naar dat hoofdstuk nog eens goed te kijken. Het is inderdaad een feit, dat Moderne Kunst het moeilijkst is om te duiden en te doorgronden. In de vernieuwingsdrang die in elke grote kunstenaar/schilder zit, kan je enig houvast vinden om beweegredenen en effecten van de Moderne kunstenaars te begrijpen. Eerlijk gezegd: deze kunst deed mij struikelen en veroorzaakte een hertentamen omdat in mijn tentamentekst iets badinerend stond, dat de docent niet tolereerde. Het ging om een werk van de Italiaanse Piero Manzoni, die naar mijn bescheiden mening wel erg ver ging in zijn kunstopvatting. Evenzeer is het moeilijk om de werken van Anton Heijboer te vatten als het gaat om wat eenvoudige lijnen, terwijl zijn lange signatuur onderaan het schilderij nog het meest boeiende is. Maar docent Willem Baars, handelaar in moderne kunst, wees ons studenten erop, dat je niet alleen moet uitgaan van de aestetica maar eerder dient te kijken naar techniek en vernieuwing. Als u hieronder enkele afbeeldingen ziet van Karel Appel, kan de nu volgende anekdote of echte overlevering u misschien helpen de werken anders te zien. Het verhaal gaat dat Appel 's avonds laat nog begon om een schilderij te maken van de grote brand in Parijs. Hij was buitengewoon intensief bezig en met veel energie smeet hij nagenoeg de kleuren op zijn doek. Hij was zeker niet zuinig met zijn verfgebruik. Hij werkte de gehele nacht door tot de ochtend en pauzeerde en bekeek zijn werk. Was het nu af? Nee, dacht hij, maar iedere poging om het schilderij een andere uitwerking of wending te geven faalde en zijn kwast bleef stilliggen. Om 11.00 uur in de ochtend had hij het letterlijk bekeken in dier voege dat hij werk niet met aanvullingen nog had veranderd, maar de afwerking lag hier in het heel lang kijken naar het werk met de conclusie dat het af was. De laatste fase was gewoon een aantal uren kijken zonder nog iets te veranderen. Het werk "af" kijken. Karel Appel deed dat met dit schilderij
Karel Appel. De Vrijheidsschreeuw 1948. Ter Kuile schrijft hierover : De vrijheidsschreeuw een doek uit 1948, is specifiek voor het werk dat Karel Appel ( 1921) maakte in de jaren dat de Experimentelen hun grootste activiteiten ontplooiden. Het wekt associaties op met kindertekeningen, Vorm, kleur en lijn zijn uiterst primair en suggereren gevoelens van blijheid. Het verrassende van dit schilderij is waarschijnlijk gelegen in de omstandigheid dat de schilder geen aansluiting zocht bij werk van andere kunstenaars maar zich ongeremd en spontaan uitte, een werkwijze die tot een primitief en toch geraffineerd resultaat leidde. Want geraffineerd is dit schilderij wel. Let eens op hoe een kleur als het oranje afspringt tegen het omringende blauw, groen en rood, hoe het paarsroze van de arm tegen dit alles ingaat en de primitieve weergave van ogen, neus en mond juist zo krachtig zijn, dat deze details de schrille kleurstellingen in het gezicht overstemmen."
Karel Appel De veroordeelden. "De krachtige expressieve schilderwijze maakt de titel eigenlijk overbodig De stijve, sterk omlijnde kleurvlakken , kenmerkend voor zijn Amsterdamse tijd hebben plaats gemaakt voor ruwe kleurvelden waarin met vegen en strepen figuratieve vormen zijn aangegeven.
Het schilderij straalt veel angst uit en in de witte rechtersfiguur zie je de boeien om zijn handen. Tevens zie je dat die donkere kleuren angst en eenzaamheid laten zien, terwijl het andere werk hierboven je meer aanspreken vanwege de frisse kleuren in fraaie combinaties. Wellicht krijgt u nu een andere kijk op het moderne werk van Karel Appel. Het is nu eenmaal zo, dat je met Moderne Kunst je meer moet inspannen om het te leren waarderen. Hopelijk heeft het dat effect
Kunstboeken, lezingen, adviezen, taxaties, rondleidingen etc. u kunt me bereiken via deze blog.
drsjjj artes admirans
No comments:
Post a Comment