Tuesday 20 December 2016

Kerkinterieurs in Nederland

Sint Jan de Doperkerk in Waalwijk

Column nr 440

Waarom nr twee en tachtig gekozen van de honderd kerken van dit fraaie esthetisch boek, dat de rijkdom laat zien van alle keren in Nederland.? Er is slecht een reden. De beschrijving van deze kerk is door een collega-student geschreven, dat mijn kamermaatje was bij studiereizen naar Berlijn en Madrid. Herman Wesselink is een talentvolle architectuurhistoricus die met name veel interesse had voor de kerkenbouw in Nederland. Hij is lid van het Cuypersgenootschap en een kenner van de Nederlandse kerken in de meest brede zin. De plebaan van de Bavo kathedraal aan de Leidsevaart te Haarlem, Hein Ogtrop is ook een man, die in het bisdom blad Samen Kerk veel kerken heeft geanalyseerd. Herman Wesselink heeft in dit lijvige boek enkele kerken beschreven. Dat kan je aan hem wel overlaten. Hij is een student van wijlen de heer Professor Koos Bosma, een bevlogen VU Architectuurdocent. Hij kon studenten enthousiast maken voor architectuur en bij onze eerste kennismaking met Berlijn met een bus door Oost-Berlijn wist hij ons veel te vertellen over de Russische bouwinvloed in de wijken van Oost-Berlijn. De kleine appartementen werden na de Wende vergroot van drie naar een appartement
  Het kruis boven het altaar van de Sint Jan te Waalwijk en daarboven het interieur.

wat schrijft Herman over  de architectuur van deze kerk."Pas in 1932 ging de bisschop van Den Bosch akkoord met het definitieve ontwerp, ditmaal van de hand van de jonge architect Hendrik Valk, die enige tijd bij Stuyt en Joseph Cuypers had gewerkt en daarom door hen sterk was beïnvloed. De kerk werd gebouwd in de jaren 1923-1925, ter vervanging van een Waterstaatskerk uit 1829 [........] Architect Willem Valk liet zich inspireren door de vroeg christelijke Aya Sofia en de San Vitale in Ravenna  ] .........] 
De imposante kerk is ingenieus ontworpen. Uitgangspunt is een centrale ruimte in de vorm van een onregelmatige achthoek, overdekt door een groot koepelgewelf. De koepel wordt gedragen door indrukwekkende paraboolvormige bogen. Ze steunen op acht kolommen, die aan de onderzijde met marmer zijn bekleed. Rondom deze kern bevinden zich de zijkapellen, die eveneens met een koepel of een halve koepel zijn afgesloten. Aan de buitenzijde zijn het deze negentien koepels die in het oog springen en dan met name de bekleding ervan :  op de daken ligt maar liefst twintigduizend kilo koper. Het interieur is deels ontworpen door Valk. Het  is uitgevoerd in schoonmetselwerk met een expressionistische detaillering onder meer in de gemetselde sierbanden en sierpatronen in groen geglazuurde baksteen. (als u bovenste foto kunt vergrootten dan kunt u de groene kleur waarnemen) Ook de parabolische bogen en gewelven dragen bij aan het expressionistische karakter van het gebouw.] .........] Vensters zijn gemaakt door Willem Wiegmans en bevatten felgekleurde  geometrische afbeeldingen van koning David en de profeten uit het Oude Testament. Valk ontwierp ook de grote bronzen overkapping boven het altaar in de koorutbouw, De koepelvorm van dit ciborium ( baldakijn)  doet denken aan de uitwendige koepels op het kerkgebouw en bestaat uit zestien zijden, Het koperen ciborium lijkt gemaakt te zijn van vellen leer en verwijst daarmede naar de leerindustrie ( schoenen) die in het begin van de 20e eeuw een belangrijke rol speelde,
De financiering van de kostbare kerkbouw werd mede door deze industrie mogelijk gemaakt.
Bron : Kerkinterieurs in Nederland, : Museum Catharijne convent, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, fotograaf Arjan Bronkhorst.
Een indrukwekkend boek, dat opvalt door de prachtige foto's en de fraaie teksten van de scribenten. Je vraagt je altijd weer af, hoe die financiering in het verre verleden tot stand kwam, maar er waren altijd mensen die soms veel geld staken in dat markante gebouw van hun dorp of stad.
In deze regio vind je ook tal van prachtige kerken. Andijk, Wervershoof, Hoorn, Westwoud, Noord Scharwoude, 't Veld, Schagen, Warmenhuizen Stuk voor stuk juweeltjes van kerkenbouw.
Geniet daarvan, van de mooie zang die in die kerken klinkt, van de fraaie orgels, kansels, gebrandschilderde ramen.
Kunstboeken, rondleidingen, lezingen, essays etc.,  reacties neem dan contact op via deze www. blogger.com
drs jjj artes admirans

No comments:

Post a Comment