Gerard Bilders, 1838-1865

Prominent lid van de Haagse School : Gekleurd Grijs

Column nr 333

Hier een fraai werk van Gerard Bilders : 1861 Een landschap met vee in de Betuwe bij een opkomende bui: ,Olieverf op doek 89 x 149 cm, particuliere collectie

Zullen we nog even in de museumwinkel kijken, was de vraag van mijn partner vorige week in het Kroller Muller museum te Otterloo. Beslist niet met de bedoeling om mijn collectie kunstboeken uit te breiden, temeer daar de meeste boeken over Vincent van Gogh en er voldoende literatuur over Seurat voorhanden is. Je kijkt wat en bewondert de talloze parafernalia die al die commerciële mensen hebben bedacht om de toeristen met een memo naar huis te kunnen laten gaan. Dan valt het oog op een kunstboek uitgegeven door Waanders Zwolle en denk vanwege het formaat meteen in termijn van 40 of 50 euro, zoals de gangbare prijs van deze boeken is. Even omdraaien en daar staat en bedrag van 12.50.  Ja, zegt de cassiere, een restant dat we aan het opruimen zijn. De titel Gekleurd grijs, auteur Wiepke Loos uitgegeven in 2009 . Brieven en boeken van Gerard Bilders en een biografie van Johannes Kneppelhout. Van mijn middelbare schooltijd weet ik nog dat deze naam voorkwam in de Camera Obscura van Nicolaas Beets, maar nimmer geweten dat het hier om een gefortuneerde man ging, die mecenas was van talloze aankomende kunstschilders, musici etc.  Gerard Bilders was een zoon van een kunstschilder, maar werd - ondanks zijn korte leven van 27 jaren- beroemder dan zijn vader. Wellicht meer talent en een betere opleiding dankzij de steun van mecenas Kneppelhout. De titel van het boek is feitelijk een contradictio in terminis -  een tegenspraak in zich, omdat grijs nu eenmaal niet gekleurd is. Voordat je dan de gehele biografie hebt doorgespit, ga je op zoek om die titel voor jezelf duidelijk te krijgen. Het door mij verworven boek van Mej, Marius, -mij zeer dierbaar-, had die passage inzake dat gekleurd grijs ook al ontdekt. Zij schreef in haar boek op  pagina 99 de volgende tekst "In 1860 schreef Bilders aan de heer Kneppelhout : ik zoek een toon, die wij gekleurd grijs noemen, dat is alle kleuren, hoe sterk ook, zoodanig tot een geheel gebracht, dat ze den indruk geven van een geurig, warm grijs [..........] Om het sentiment van het grijze zelfs in het krachtige groen te houden, is verbazend moeilijk en die het uitvindt is een gelukkige sterveling. 't Is mijn doel niet, eene koe te schilderen om de koe, noch een boom om den boom; het is om door het geheel een indruk teweeg te brengen, dien de natuur somtijds maakt" Tot zover mevrouw Marius, een boek met veel autoriteit als het gaat om de Haagse School. Als we dan de draad weer oppakken bij Wiepke Loos op pagina 111, dan wordt het Gekleurd Grijs verder verduidelijkt: "Toen Gerard in september 1860 in Brussel kennismaakte met de landschapskunst van Franse meesters als Gustave Courbet ( zie vorige columns over deze schilder) Jules Dupre en Constant Troyon, schreef hij, schilderijen gezien te hebben, waarvan hij nooit gedroomd had en er alles in te hebben gevonden dat zijn hart begeerde. In hun werk zag hij de overeenkomsten met dat van de schilders van de zeventiende-eeuwse Hollandse schilders.  - einde citaat-.  Concluderend: Gerard Bilders had na het zien van deze Franse schilders de koers bepaald in welke richting zijn stijl zich diende te ontwikkelen en dan werpt zich de vraag op: zou hij in staat geweest zijn, die stijl te ontwikkelen waarvan hij vond dat deze bij hem paste ?? Gerard Bilders vertoefde veel in Oosterbeek naar het voorbeeld van de schilders van Barbizon om in plein air te schilderen om zo realistisch mogelijk met de juist tonaliteit te schilderen. Geniet van dit werk, van de musea, maar ook van een mooi stuk muziek of musical, weer actief, fiets, wandel , doe aan mantelzorg en wees een prettig mens voor allen om u heen. Kunstboeken, lezingen, rondleidingen, essays, adviezen
drs jjj, artes admirans