G. H. Breitner, schilder van allure, 1857-1923

Typografische verschillen bij afbeeldingen

Column  nr 482 dd 14 november 2017

Al eerder in 2014 werden diverse columns geschreven over deze intrigerende kunstschilder, die zijn carrière begon als beroeps/kunstfotograaf. Onder de nrs. 341/342/343/344. moet u ze ergens bij Blogger.com moeten kunnen vinden. Waar het in deze column om handelt, is de zienswijze van diverse kunsthistorici op de schilder en zijn stijl.

Afbeelding zwart/wit uit boek A, M Hammacher

Afbeelding full colour uit boek G.H. Breitner in Amsterdam van J.F. Heijbroek en Erik Schmitz. Deze afbeelding doet meer recht aan het flamboyante werk van Breitner

In de bouwkunst kennen we inderdaad een  Amsterdamsche School met De Klerk etc. Of je deze betiteling nu ook op Isaac Israëls en G.H. Breitner kunt plakken, blijft toch een beetje hangen als een stokpaardje van Bram Hammacher, omdat  termen als laat Haagse School en de Tachtiger schilders meer voertaal tussen kunsthistorici  zijn.  De bron van de stelling van Hammacher is te vinden in het boek Amsterdamsche Impressionisten en hun kring. Het boek dateert uit 1941 en een rood stickertje vermeldt dat het gekocht is in de boekhandel Beatrijs aan de Rijksstraatweg 61 A te Amsterdam en op de eerste pagina staan allerlei gegevens van eigenaren van het boek.A. Schnitke,  Borano, musical-comedian aan de Koornhorst 160 en dan vervolgens nog : voor Herman Kortekaas van Cora Schnitke-Borano  met een datum van 23 september 1987. Het boek was blijkbaar in handen van een artistieke familie die het aan Herman Kortekaas schonken. 

Om toch nog even beter de gedachtegang van Hammacher te kunnen volgen, hier enige passages op pagina 62 : Het werk van de Amsterdamsche impressionisten is anders van karakter. Ïn het meer nerveuze der uitvoering evenzeer als naar den geest, die de schilderende hand stuurt,dan datgene, welk een spiegel  is van heel kalm, haast ontroerend, leven in de opene natuur op een schamel dorpje.

Hierin wordt onbedoeld het verschil tusschen de Haagse meesters en die van de Amsterdamsche periode geraakt. Doch daarmede zijn we er niet. De schilders die in Amsterdam kwamen, hadden hun eigen reactie op de stad..  Erens weet ons een en ander te vertellen over Isaac Israëls In 1885 ontmoet hij hem voor het eerst op de Leliegracht . Hij was een stedeling , ook een wandelaar  bij dag en bij nacht, maar verzot op het leven in de stad. Met Erens toog hij uit op het ontdekken van alle eigenaardigheden van de Amsterdamse stadskwartieren.. Zij biljarten samen, schaakten, reisden. Alle sloppen en stegen , danskelders, café chantants, eenvoudige en deftige gelegenheden van openbaar vermaak waren hun geleidelijk bekend geworden.  De Jordaan, Haarlemmerdijk, en Nieuwendijk maar ook de menschenstroom door de Kalverstraat boeide den jongen schilder, die zee en strand  niet meer als de Hagenaar zag. met bommen op het strand en schelpenvisschers  of in groote verlatenheid, maar vanwege de gezelligheid van het mondain verkeer en het gewriemel van menschen op boulevard en pier. Dienstmeiden, bakkersjongens, slagerknechts, fabrieksmeiden, tingel-tangel meisjes en andere meisjes van plezier, waspitten, koffiepiksters, bevolkten zijn schilderswereld.

Inderdaad zijn het twee heel verschillende werelden en ongetwijfeld zie je dat terug in zijn werk, maar of dat nu heeft geleid tot een heel nieuwe stroming, daarin zal Hammacher toch een beetje in zijn eentje blijven staan. Iedere streek en stad heeft zijn eigen karakter en Isaac Israels heeft zich in Amsterdam thuis gevoeld en dat werkte door in zijn schilderswerk. Geniet van al het moois wat u dagelijks ziet en hoort en juist de verschillen maken het leven de moeite waard. Kunstboeken, adviezen, taxaties, lezingen, essays, columns, gaarne contact via deze blog

drs jjj artes admirans