Column nr 424 dd 11 augustus 2016
Dick Ket, Sint Nicolaas stilleven, 1933, olieverf op doek, 82 x82 cm. Museum Arnhem
Deze keer gekozen voor twee schilders uit ons eigen land om u te laten zien hoe heel verschillend men in die tijd schilderde. We gaan eerst even verder met de waan van de dag. De up en downs van onze Olympische sporters in Rio de Janeiro. Het evenement houdt ons een spiegel voor van het echte leven en leert ons dat als je zelfs vier jaar je uiterste best hebt gedaan, dat er toch nog een kink in de kabel kan komen, waardoor je met lege handen staat en wellicht heeft de pers en het Nederlandse Olympische comité wel te hoog van de toren geblazen. U begrijpt het, als sportman volg ik de spelen nauwgezet, maar neem toch echt 's nachts mijn nachtrust. Al even opvallend was de documentaire van Andries Knevel over paus Franciscus. Roma Aeterna. De jonge christelijke kerk werd er gesticht en door de eeuwen heen zijn daar prachtige kerken gesticht en kreeg Rome de bijnaam van Heilige Stad, zoals Jerusalem die naam ook heeft. Een andere Jezuïet dan Paus Franciscus, Peter van Dael, ontmoette ik op de VU en heb van hem diverse colleges gevolgd. Deze docent Middeleeuwen was buitengewoon erudiet en gaf aan een Romeinse universiteit in het Italiaans college. Net als paus Franciscus was Peter van Dael een aimabele man, wars van opsmuk. De verplichte studiereizen gingen naar Florence en Berlijn en helaas niet naar Rome. Als kunsthistoricus moet je minimaal een tijd in Rome hebben vertoefd om je daar een beeld te kunnen vormen van al die schatten. Het bleef beperkt slechts tot een dag en dat is gewoon te kort. Maar eerst staat nog een andere beroemde kunststad op ons verlanglijstje.
Het Interbellum II
Theo van Doesburg 1883-1931
Hij was propagandist van de stroming de Stijl en publiceerde onder een pseudoniem dadaïstische teksten. Zijn missie naar Bauhaus in Weimar mislukte en zocht op eigen kracht verder zijn weg. In 1924 zag het bovenstaande werk er anders uit. Het was toen nog een kwartslag gedraaid en het gele vlak lag boven. Horizontale en verticale vlakken in de primaire kleuren rood, geel, blauw, zoals je die ook altijd bij Mondriaan aantreft volgens de principes van De Stijl. In 1927 besloot hij tot de huidige positie en dat heeft hij achterop het schilderij met pijlen aangegeven
Dick Ket 1902-1940
Dit werk niet gekozen omdat u onlangs uw scribent zag poseren voor een werk van hem, maar wel omdat er zoveel op te zien is. Het schilderij van Pyke Koch De schiettent had ook een keuze kunnen zijn, maar de extravagantie van de borsten van de vrouw in de schiettent leiden teveel af om een goed tijdsbeeld van deze stroming te krijgen. Niets ten nadele van dames in een schiettent, maar het schilderij van Dick Ket heeft ons veel meer te vertellen over een oer Hollandse gewoonte : Het Sinterklaasfeest. Pakjesavond wordt het genoemd en dat wordt hier verbeeld met al die cadeaus die aan elkaar worden gegeven. Je ziet een blokkendoos, een masker van een pop. een paardje dat hij ket noemde naar zijn eigen naam. Inderdaad is een ket een kleiner paard. Jong Senior was groenteboer in de jaren dertig van de vorige eeuw. Zijn groenten ventte hij uit met ket en wagen. De jeneverkruik, de hoge hoed en het blad met de tangodanseres passen minder rond het speelgoed voor de kinderen, maar Ket gaf het schilderij de naam Sint-Nicolaas stilleven mee en dat dekt dan weer helemaal de lading. De sinaasappels in het schaaltje verwijzen uiteraard naar het land van afkomst. Immers de goede Sint komt uit Spanje met zijn stoomboot.
De twee schilderijen geven U een alleraardigst inkijkje in de jaren dertig van de vorige eeuw. Ook al een roerige tijd, zoals wij die heden ten dage ook beleven. Natuurlijk ga je er nu vanuit dat de mensheid van twee schrikbarende onmenselijke oorlogen iets heeft geleerd, maar als je alle brandhaarden van geweld in ogenschouw neemt, dan is er nog veel werk te doen voor de politici, om dat wapengekletter te beteugelen. Kunst , diplomatie en wetenschap zijn daarvoor de juiste wapenen Geniet bijgevolg van alle mooie dingen die op uw pad komen, muziek, natuur, kunst, literatuur en alwat het mensenbrein aan goede zaken kan scheppen. Kunstboeken, lezingen, adviezen, rondleidingen, essays, taxaties, j.j.jong@quicknet.nl
drs jjj artes admirans
No comments:
Post a Comment